.pagecontainer {display:none;}

Je hebt javascript niet geactiveerd. Je kunt zonder javascript deze site niet gebruiken.

Terug
Tornado, een leuk dagje uit? [1]

Tornado, een leuk dagje uit? [1]

In deze oefening leer je:

de tekst met het plaatje vergelijken,
letten op details in de tekst,
het verschil tussen hoofdzaken en bijzaken.

Wat ga je doen?
Voordat je gaat lezen, let je eerst goed op de titel, de plaatjes, de tussenkopjes en op opvallende woorden of getallen. Lees ook van iedere alinea de eerste en de laatste zin. Waar denk je dat de tekst over gaat? Misschien weet je al iets over het onderwerp.

Je gaat een tekst lezen over tornado's. Lees de tekst goed door. Het belangrijkste uit de tekst zijn de hoofdzaken. Minder belangrijk zijn de bijzaken en de details uit de tekst.

Hoofd en bijzaken in een tekst. Begrijpend lezen bovenbouw.

Dankzij de hoofdzaken en de bijzaken kun je een tekst goed samenvatten en navertellen. De hoofdzaken dienen als het ware als een kleerhanger waar je de bijzaken en details aan op kunt hangen.

Leesvraag

Waar komen tornado's het meest voor?

Lees de tekst nog niet.
Bekijk het plaatje.

Wat zie je al?

Wat is het bekendste kenmerk van het uiterlijk van een tornado?

Een tornado ziet er altijd anders uit. Een tornado heeft een vierkante slurf. Een tornado heeft een trechtervormige slurf. Een tornado heeft een ronde slurf.

Wereldwijd wordt het weer steeds extremer. Er zijn gebieden als het binnenland van Spanje die in een rap tempo droger worden, maar ook gebieden die steeds meer neerslag krijgen. Hét symbool voor extreem weer is toch wel de tornado. Tornado’s komen overal in de wereld voor, zelfs in België.

In België spreken we meestal niet over tornado’s, maar over wind- of waterhozen. Een windhoos is een wervelwind (een snel draaiende kolom lucht) die vaak als een trechtervormige slurf onder een onweerswolk zichtbaar is. Vooral in onze zomerperiode, maar soms ook in de winter, gaan buien zo nu en dan vergezeld met windhozen. De hoos trekt met de bui mee en kan een spoor van vernieling achterlaten. In de nazomer en het najaar ontstaan de meeste buien boven de relatief warme Noordzee of de Belgische meren.

Tip: denk je aan de leesvraag?

Hozen die bij buien boven water optreden en het land niet bereiken worden waterhozen genoemd. Wind- of waterhozen komen in België gemiddeld vijf tot tien keer per jaar voor. In de meeste landen wordt er maar één benaming voor een wervelwind gebruikt en dat is tornado.

De sterkte van een tornado wordt uitgedrukt op de Fujita schaal, die loopt van F1 tot en met F5. Deze schaal werd door de Japanse meteoroloog en natuurkundige Ted Fujita opgesteld. Hij baseerde de schaal op de optredende schade in de kern van de tornado gekoppeld aan de maximaal optredende en mogelijke windsnelheden. Een F1 tornado kent windsnelheden van 105 tot 137 kilometer per uur, terwijl een allesvernietigende F5 tornado windsnelheden kent van wel 419 tot 512 kilometer per uur!

Er is één gebied dat meer wordt getroffen door tornado’s dan welk gebied dan ook: Tornado Alley in de Verenigde Staten. Tornado Alley loopt van West-Texas in het zuiden tot North-Dakota in het noorden van de VS. Dit is een gebied van 1.600 kilometer lang en op sommige plekken bijna 1.000 kilometer breed. Omdat het geen officieel gebied is, willen er nog weleens staten aan worden toegevoegd of worden weggelaten. Het is in ieder geval zeker dat grote stukken van Texas, Kansas en Nebraska deel uitmaken van Tornado Alley. De staat die het meest door tornado’s getroffen wordt is Texas, gemiddeld zo’n 110 keer per jaar.

Lees verder in deel 2...

Doorgaan