Lees de tekst nog niet.
Lees de titel en bekijk het plaatje.
Wat zie je al?
Wat is het doel van deze tekst?
Het doel van een lamp is om licht te geven. Veel mensen hebben niet alleen lampen omdat ze licht geven. Lampen worden ook gebruikt als decoratie voor in huis. Lampen zijn er in allerlei verschillende soorten, vormen, kleuren en maten. Zo heb je bijvoorbeeld kroonluchters, schemerlampen, wandlampen, spots en ga zo maar door. Maar heb je al wel eens gehoord van een lavalamp?
Een lavalamp is een magische lamp en wordt ook wel een 'sfeerlamp' genoemd. Binnenin de lavalamp zit een klomp gestolde was of vettig materiaal. Wanneer de lamp koud is, bevindt deze gestolde was of het vettige materiaal zich op de bodem van fles, die is gevuld met een waterige oplossing. Wanneer je de lamp aanzet, wordt de lamp verlicht en gaat de gestolde was smelten. Dit geeft een leuk effect. En weet je wat het allerleukste is aan een lavalamp? Je kunt hem zelf maken!
Tip: denk je aan de leesvraag?
Wat heb je nodig?
- slaolie of zonnebloemolie
- vitamine C bruistablet
- water
- voedingsmiddelenkleurstof (dit kun je bijvoorbeeld kopen bij een Indische of Japanse toko)
- limonadeglas zonder opdruk
- eetlepel
- liniaal
- eventueel een zaklamp
Hoe pak je het aan?
Vul het limonadeglas met 4 cm water. Gebruik hiervoor de liniaal. Vervolgens doe je er 10 eetlepels kleurstof bij. Roer de kleurstof door het water. Giet de slaolie rustig op het gekleurde water in het glas tot vlak onder de rand. Doe de vitamine C bruistablet erbij en kijk wat er gebeurt! Hij geeft dan wel geen licht zoals een 'echte lavalamp', maar je hebt wel hetzelfde effect als een lavalamp! Als je toch wilt dat de lavalamp licht geeft, dan kun je er eventueel met een zaklamp onder schijnen.
Als jouw lavalamp na een tijdje niet meer bruist, kun je er een nieuwe vitamine C bruistablet in doen. Spoel je eigengemaakte lavalamp niet door de gootsteen. Giet het glas met alle vloeistoffen in een lege plastic fles en doe deze fles bij het restafval.
Decoratietip
Als je wilt dat je lavalamp een andere kleur heeft, dan kun je een andere kleur voedingsmiddelenkleurstof kopen. Om het experiment nog groter te maken, kun je ook verschillende voedingsmiddelenkleurstoffen mengen. Dan wordt de kleur van de lavalamp een verassing!
Wat is er nou gebeurd?
Olie drijft op water. Dat komt door de dichtheid van de vloeistoffen. De dichtheid van een vloeistof is het gewicht van 1 liter van die vloeistof. Een liter water weegt meer dan een liter olie. De vitamine C bruistablet reageert met water. Hierbij ontstaat koolzuurgas. Koolzuurgas zit ook in frisdrank. Koolzuurgas kun je zien aan de belletjes. Net als in frisdrank stijgen de belletjes in je lavalamp ook naar boven. Ook gaat er water mee naar boven. Helemaal bovenaan spatten de belletjes uit elkaar. Het water zakt dan weer naar beneden, omdat water zwaarder is dan slaolie. Je ziet bellen koolzuurgas met water opstijgen en bellen water weer zakken.